18/11/2023
ავტორი: ირინა დათაშვილი
რა არის კონკრეტულად ტუბერკულოზი და როგორ მკურნალობენ მას – ყველაფერი, რაც ამ დაავადების შესახებ უნდა იცოდეთ.
ტუბერკულოზი, გამოწვეული ბაქტერიით Mycobacterium tuberculosis , იწყება როგორც რესპირატორული ინფექცია ინჰალაციისას.
ფილტვებში მოხვედრის შემდეგ, იმუნური სისტემა რეაგირებს გრანულომების, იმუნური უჯრედების (ძირითადად მაკროფაგების და T უჯრედების ) მტევნის წარმოქმნით, ინფექციის შეკავების მცდელობით.
დროთა განმავლობაში, ზოგიერთი გრანულომა შეიძლება კალციფიცირდეს, კალციუმის მარილები გროვდება ამ სტრუქტურებში.
რეაქტივაციამ შეიძლება გამოიწვიოს აქტიური ტუბერკულოზი, რომელიც ხასიათდება ისეთი სიმპტომებით, როგორიცაა მუდმივი ხველა, ცხელება, წონის დაკლება და დაღლილობა. აქტიური ტუბერკულოზი გადამდებია, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ის გავლენას ახდენს ფილტვებზე, რადგან ის ძირითადად ვრცელდება ხველის ან ცემინების დროს გამოთავისუფლებული რესპირატორული წვეთებით.
ადრეული მკურნალობა მთავარია
ადრეული დიაგნოსტიკა და მკურნალობა ამცირებს ინფექციურ პერიოდს და ხელს უშლის დაავადების სხვებზე გავრცელებას. მას ასევე შეუძლია შეაჩეროს ლატენტური ინფექციის პროგრესირება აქტიურ დაავადებამდე.
დაგვიანებულმა მკურნალობამ შეიძლება გამოიწვიოს ისეთი გართულებები, როგორიცაა ფილტვების დაზიანება და ნაწიბურები; ძვლების, თირკმელების, ლიმფური კვანძების და ცენტრალური ნერვული სისტემის დაზიანება; ინფექცია თავის ტვინში და ზურგის ტვინში. დაგვიანებული მკურნალობა ასევე შეიძლება ფატალურადაც დასრულდეს.
ანტიბიოტიკოთერაპია, რომელიც ხშირად მოიცავს მრავალ წამალს, ძალზე ეფექტურია ბაქტერიების აღმოსაფხვრელად.
თუმცა, ეს შეიძლება იყოს ხანგრძლივი , გაგრძელდეს რამდენიმე თვე ან მეტიც კი. ეს შეიძლება იყოს ფიზიკურად და ემოციურად რთული პაციენტებისთვის, რადგან ის მოიცავს იზოლაციის პერიოდებს.
ვინ არის ტუბერკულოზისადმი მგრძნობიარე
ტუბერკულოზის შეძენის რისკი უფრო მაღალია იმ ადამიანებში, რომლებიც ცხოვრობენ მჭიდროდ დასახლებულ სახლებში, დაქვეითებული იმუნური სისტემის მქონე და ჯანდაცვაზე ცუდი წვდომის მქონე ადამიანებში.
რისკია იმ ადამიანებისთვის, რომლებსაც ჯანმრთელობის პრობლემები აქვთ (როგორიცაა აივ ან დიაბეტი), ასევე სასჯელაღსრულების დაწესებულებებში მყოფ ადამიანებისთვის, მოხუცებისა და უსახლკარო ადამიანებისთვის და ჯანდაცვის მუშაკებისთვის.
ბავშვები ასევე არიან ტუბერკულოზის რისკის ქვეშ, რადგან მათი იმუნური სისტემა ჯერ კიდევ ვითარდება.
ბავშვთა ტუბერკულოზის საერთო სიმპტომებია გახანგრძლივებული ხველა, ხიხინი, წონის დაკლება, მადის დაკარგვა, რესპირატორული სიმპტომები, ლიმფური კვანძების შეშუპება, ცხელება და ღამის ოფლიანობა.
გავრცელებული ტუბერკულოზი – ეს ვრცელდება მთელ სხეულზე სისხლის მიმოქცევის და ლიმფური სისტემის მეშვეობით ღვიძლში, ელენთაში, ძვლის ტვინში, თირკმელებში და ტვინში.
ტუბერკულოზური მენინგიტი – ეს არის სიცოცხლისთვის საშიში მდგომარეობა, როდესაც ფილტვებიდან ინფექცია გადავიდა ტვინში და ზურგის ტვინში.
თანდაყოლილი ტუბერკულოზი – ეს არის იშვიათი მდგომარეობა, როდესაც ახალშობილი იბადება აქტიური ტუბერკულოზით, რომელიც გადადის ინფიცირებული დედიდან ბავშვზე.
Professor Giorgi Pkhakadze, MD, MPH, PhD
#drpkhakadze #გიორგიფხაკაძე #accreditationge
Профессор Гиорги Пхакадзе. #ПрофессорПхакадзе
https://youtube.com/@drpkhakadze
წყარო: https://primetime.ge/news/mecniereba/rogor-vrtseldeba-tuberkulozi-da-vin-aris-riskis-qvesh
