ბორჯომის სახელმწიფო ნაკრძალი შეიქმნა 1935 წ. / ბორჯომ-ხარაგაულის ეროვნული პარკი შეიქმნა 1995 წელს
ბორჯომ-ხარაგაულის ეროვნული პარკი საქართველოს ცენტრალურ ნაწილში მდებარეობს და მცირე კავკასიონის მთების აღმოსავლეთ ნაწილს ქმნის. მისი საერთო ფართობი 107,649 ჰა-ს შეადგენს, რაც საქართველოს ტერიტორიის 1,5%-ზე მეტია. ბორჯომ- ხარაგაულის დაცული ტერიტორიები ექვს მუნიციპალიტეტს მოიცავს. ესენია: ბორჯომი, ხარაგაული, ახალციხე, ადიგენი, ხაშური და ბაღდათი. ეროვნული პარკის ადმინისტრაციული და ვიზიტორთა ცენტრები განლაგებულია ბორჯომსა და ხარაგაულში. პარკის ადმინისტრაცია ოთხი სხვადასხვა კატეგორიის დაცულ ტერიტორიას, ბორჯომის ნაკრძალს, ბორჯომ-ხარაგაულის ეროვნული პარკს, ქცია-ტაბაწყურის, ნეძვის აღკვეთილსა და გოდერძის ნამარხი ტყის ბუნების ძეგლს მართავს.
ბორჯომ-ხარაგაულის ეროვნული პარკის ტურისტული მარშრუტების ქსელი ერთი და მრავალდღიანი ლაშქრობების საშუალებას იძლევა ტურისტული მარშრუტების ქსელი ზღვის დონიდან 400 მ-დან 2,642 მ-ს აღწევს. ბილიკები მარკირებული და კეთილმოწყობილია. ბილიკების გასწვრივ მოწყობილია ტურისტული თავშესაფრები, საპიკნიკე და საკემპინგე ადგილები. ასევე გამოყოფილია ადგილები ცეცხლის დასანთებად. ეროვნული პარკი ვიზიტორებს სალაშქრო, საცხენოსნო, ველო, თოვლის ფეხსაცმელების კულტურულ და საგანმანათლებლო ტურებს სთავაზობს.
ფლორა
აღკვეთილის ტერიტორიაზე, ნარიანის ველსა და ტაბაწყურის ტბის სანაპირო ზოლში განვითარებულია ჭაობის მცენარეულობა, რომელიც დიდი მრავალფეროვნებით ხასიათდება. აღკვეთილის ტერიტორიაზე სივრცობრივად ყველაზე დიდი ფართობები მდელოს მცენარეულობას უკავია, რომელიც მთლიანად მეორადი წარმოშობისაა და ნაირგვარი მოდიფიკაციებიის სახითაა წარმოდგენილი. აღკვეთილის ტერიტორიაზე ასევე გავრცელებულია მთის სტეპები, დეკიანი და ფრაგმენტულად, სუბალპური ტყეები, რომლებიც ძირითადად შექმნილია მაღალმთის მუხით, წიფლით და ლიტვინოვის არყით.
ფაუნა
ისევე როგორც ჯავახეთის სხვა ტბებისთვის, ტაბაწყურის ტბისთვისაც დამახასიათებელია გარეულ ფრინველთა სიუხვე. გადაფრენის პერიოდში ტაბაწყურის ტბა და მისი შემოგარენი ნაირგვარი მტაცებელი, წყლის თუ ჭაობის ფრინველით ივსება.
განსაკუთრებული აღნიშვნის ღირსია იხვისებრთა ოჯახის წარმომადგენელი ფრინველი გარიელი, იგივე თეთრფრთიანი გარიელა (Melanitta fusca), რომელიც შესულია როგორც საქართველოს, ისე საერთაშორისო (IUCN)-ის “წითელ ნუსხაში” და საქართველოში მხოლოდ ტაბაწყურის ტბაში არსებულ კუნძულზე ბუდობს.
ტაბაწყურის ტბის იქთიოფაუნა ძირითადად წარმოდგენილია 9 სახეობით. აქ გვხვდება კარჩხანა, მტკვრის ნაფოტა, ასევე დაფიქსირებულია კავკასიური ღორჯოს (Neogobius melanostomus) არსებობაც.
ქცია-ტაბაწყურის აღკვეთილში გავრცელებულია ამფიბიების 6 სახეობა და რეპტილიების – 10 სახეობა. მათ შორის აჭარული ხვლიკი (Darevskia mixta) შესულია საქართველოს „წითელ ნუსხაში“.
აღკვეთილის ტერიტორიაზე დაფიქსირებულია ძუძუმწოვრების 45 სახეობა. აქ წარმოდგენილია: ამიერკავკასიური ზაზუნა (Mesocricetus brandti), ნერინგის ბრუცა (Nannospalax nehringi), წავი (Lutra lutra), მგელი (Canis lupus), მელა (Vulpes vulpes), ჭრელტყავა (Vormela peregusna), მაჩვი (Meles meles), ფოცხვერი (Lynx lynx), ნაცრისფერი ზაზუნელა (Cricetulus migratorius) და სხვა
#datashvil #drpkhakadze #sheniambebi #shenidasveneba
მასალის გამოყენების პირობები
