თითქმის 200 წლის წინ მზემ შეცვალა ფერი, რამაც გამოიწვია ორი წლის განმავლობაში უკიდურესად ცივი ამინდი მთელ მსოფლიოში. დიდი ხნის განმავლობაში მეცნიერებს სჯეროდათ, რომ ეს უცნაური ეფექტი ამოფრქვევის გამო მოხდა, მაგრამ მათ ზუსტად ვერ დაადგინეს რომელმა ვულკანმა გამოიწვია ეს, წერს IFLScience .
აღნიშნულია, რომ „იდუმალ ამოფრქვევას“ მოჰყვა ხანმოკლე სიცივე, რომელიც მოხდა 1831-1833 წლებში, რამაც შეამცირა საშუალო ტემპერატურა დაახლოებით 1°C-ით.
ამის შესახებ გერმანელმა კომპოზიტორმა, ფელიქს მენდელსონმა 1831 წლის ზაფხულში ალპებში მოგზაურობისას დაწერა: „უდაბნოს ამინდი – ისევ წვიმდა მთელი ღამე და მთელი დილა, ზამთარივით ცივა, მახლობელ ბორცვებზე უკვე ღრმა თოვლია.”
ასევე 1831 წლის აგვისტოში, მთელი მსოფლიოდან დაიწყო ცნობები, რომ მზე გახდა „ლურჯი, იისფერი და მწვანე”. ეს ფენომენი, სავარაუდოდ, ვულკანური მტვრისა და გაზების გამო მოხდა, რომლებიც მზის შუქს უჩვეულო გზით ფანტავდა.
„იყო ვარაუდი, რომ ამოფრქვევა მოხდა ვულკან ბაბუიან კლაროზე, ფილიპინებზე ან ფერდინანდეას ვულკანზე სიცილიის მახლობლად, მაგრამ ახალმა კვლევამ სულ სხვა ტერიტორია გამოავლინა. მეცნიერებმა შეაგროვეს დამაჯერებელი მტკიცებულება, რომ ვულკანი ამოიფრქვა ზავარიცკის კალდერიდან დაუსახლებელ სიმუშირის კუნძულზე. ეს არის კურილის კუნძულების ნაწილი რუსეთის შორეულ აღმოსავლეთში, იაპონიიდან არც თუ ისე შორს.
ისინი ამ დასკვნამდე მივიდნენ ყინულის ბირთვის ნიმუშების გეოქიმიური ანალიზის გამოყენებით.
”ჩვენ გავაანალიზეთ ყინულის ქიმია ძალიან მაღალი დროის გარჩევადობით. ამან საშუალება მოგვცა ზუსტად გაგვეგო ამოფრქვევის დრო 1831 წლის გაზაფხულზე/ზაფხულის ჩათვლით, დავადასტუროთ, რომ ის ძალიან ფეთქებადი იყო, შემდეგ კი ნაცრის პაწაწინა ფრაგმენტები ამოგვეღო“,- თქვა ერთ-ერთმა მეცნიერმა.
მკვლევრები თვლიან, რომ თუ დღეს 1831 წლის მსგავსი ამოფრქვევა მოხდება, ის საკმაოდ დიდ აღშფოთებას გამოიწვევს.