გადაცემა „შენი შუადღე“
მეხსიერების გაუარესების 7 ძირითადი მიზეზი | რა უნდა ვქნათ თუ მეხსიერებასთან დაკავშირებული პრობლემები დაგვეწყო
საუბრობს გიორგი ღოღობერიძე:
„მეხსიერება ძალიან აქტუალური საკითხია. ბევრს ჰგონია, რომ მეხსიერების გაუარესება ალცჰაიმერის ან სისხლძარღვების დაავადებით არის გამოწვეული. ეს ასე არ არის. საზოგადოებას მეხსიერების გაუარესების გამომწვევ იმ ძირითად და ყველაზე გავრცელებულ მიზეზებს უზიარებს, რომელთა აღმოფხვრის შედეგადაც მეხსიერების დაბრუნება შესაძლებელია.
1. მეხსიერების ერთ-ერთი გაუარესების გამომწვევი შეიძლება იყოს ძილის აპნოე. ძილის აპნოე ეს არის დაავადება, რომლის დროსაც ადამიანი ძილის დროს ხვრინავს. ხვრინვის დროს ძალიან მაღალია საძილე არტერიების დაზიანების რისკი. როდესაც საძილე არტერიებში ლაგდება ქოლესტეროლი, თავის ტვინს ოდნავ უმცირდება სისხლმომარაგება. ეს ოდნავ შემცირებაც კი საკმარისია იმისთვის, რომ რიგი ნეირონები დაზიანდეს და თავისთავად, ადამიანის მეხსიერება გაუარესდეს. ხვრინვის პრობლემის მოგვარებით, ჩვენ მეხსიერებასაც ვიბრუნებთ.
2. მეხსიერების გაუარესების წამყვანი მიზეზი შეიძლება იყოს ფარისებრი ჯირკვლის დაავადებები. ფარისები ჯირკვალიც გადაღებული აქვს, მაგრამ არ სწავლობს ფარისებრი ჯირკვლის ჰორმონულ აქტივობას. თუ ფარისებრი ჯირკვალი თავის ჰორმონებს ვერ წარმოქმნის საკმარისი რაოდენობით, თავის ტვინი არ სტიმულირდება, შესაბამისად, თუ სტიმულაცია არ ხდება, ის აღარ აქტიურობს, ამიტომ მეხსიერებაც უარესდება.
3. B12-ის ნაკლებობა. ბევრს ჰგონია, რომ ეს B12-ის ნაკლებობა სხეულში მხოლოდ მაშინ ვლინდება, როდესაც ადამიანს აქვს ანემია, აქვს ზურგის ტვინის გამოხატული დაზიანება, მოძრაობის შეზღუდვა. ასე არ არის. ადამიანს შეიძლება ვიტამინი B12 ოდნავ დააკლდეს და ეს სხვა არაფრით არ გამოვლინდეს, გარდა მეხსიერების გაუარესებისა. ოღონდ ხაზგასმით მინდა ვთქვა, რომ ვიტამინების თვითნებურად მიღება არ შეიძლება.
4. შაქრიანი დიაბეტი. ადამიანს თუ აქვს შაქრიანი დიაბეტი, შეიძლება, ის სხვა არც არაფრით არ გამოვლინდეს ხანგრძლივი დროის განმავლობაში და უბრალოდ მეხსიერების დაქვეითებით გამოვლინდეს. როდესაც დიაბეტი გაქვს გლუკოზის რაოდენობა სისხლში მაღალია. გლუკოზა არის როგორც ღრუბელი, წყალს იწოვს და ნეირონებს ცოტათი გვიშრობს. ეს ცოტათი გაშრობაც კი უკვე საკმარისია იმისთვის, რომ ადამიანს მეხსიერება გაუუარესდეს.
5. მედიკამენტები. წნევის დამწევები, ქოლესტეროლის დამწევები, ანტიდეპრესანტები, შფოთვის მომხსნელი წამლები, მჟავიანობის მარეგულირებლები, ძალიან ბევრი მედიკამენტია, რომელთაც ძალიან მარტივად შეუძლიათ მეხსიერების გაუარესება გამოიწვიონ. როდესაც პაციენტი მკურნალობას რჩება და წამალს აღარ სვამს, მეხსიერება უკან უბრუნდება. რა თქმა უნდა, თვითნებურად არ უნდა შეწყვიტოთ წამლების მიღება, თუ დანიშნული გაქვთ, უნდა მიიღოთ და გააგრძელოთ.
6. სტრესი. თუ მთელი დღე დაძაბული ხარ ცხოვრების რიტმით, ძალიან მარტივად გავიწყდება ყველაფერი. ადამიანი თუ სტრესშია, აქვს შფოთვა, დეპრესია, არის გადატვირთული სამსახურით, დამახსოვრება შეუძლებელია, თავის ტვინი უბრალოდ ვერ ასწრებს ამ ყველაფერთან გამკლავებას, ამიტომ ლოგიკური,ა რომ მას ექნება მეხსიერების ამოვარდნები.
7. არასაკმარისი რაოდენობით ძილი. ზოგიერთი იტყვის, რომ ძინავს 8 საათი, მაგრამ მეხსიერება მაინც არ მივარგა. გძინავს 8 საათი, მაგრამ ეს ძილი არის ძალიან ზედაპირული, რადგან ხშირ-ხშირად იღვიძებთ ღამის საათებში. ძილი კი არის 8 საათიანი, მაგრამ უხარისხო ძილია. როცა ადამიანს სძინავს, ძილი იდეალურ დონეზე უნდა იყოს. ოთახი უნდა იყოს აბსოლუტურად ბნელი, მყუდრო, უნდა იყოს სიგრილე, უნდა იყოს განიავებული… თუ ტელევიზორი ჩართულია, გარეთ რაღაცას ხერხავენ, სინათლე შემოდის… ასეთი ძილი არ გვაწყობს.
8. მძიმე მეტალები. ტყვია და ვერცხლის წყალი. საქართველოში ტყვიას მოძებნა არ სჭირდება, თვითონ გიპოვის, ყველაფერშია, რასაც არ უნდა შევეხოთ, მათ შორის, წყალშიც, საკვებშიც, გამონაბოლქვში, ჰაერში. ქალაქში ტყვიის არანორმალური რაოდენობაა. ტყვია ეტაპობრივად გროვდება ჩვენს სხეულში და დროთა განმავლობაში, ასაკთან ერთად წამოგვეწევა და სამწუხაროდ, იწვევს მეხსიერების გაუარესებას.
9. მაღალი წნევა. თუ ჩვენ გვაქვს მაღალი წნევა, უნდა ვაკონტროლოთ, მაღალი წნევა სისხლძარღვების შეუქცევად დაზიანებას და თავის ტვინის სისხლმომარაგების გაუარესებას იწვევს. ბევრს ჰგონია, წნევა თუ მაღალია, ორგანოები დიდი რაოდენობით სისხლს იღებს, არადა, ასე არ არის, რაც უფრო მაღალია წნევა, მით უფრო ნაკლები რაოდენობით იღებს ორგანოები სისხლს, ამიტომაც არის მნიშვნელოვანი, რომ წნევა დავწიოთ“
#datashvil #drpkhakadze #sheniganatleba #sheniambebi #sheniekimi
მასალის გამოყენების პირობები